تشبیه از اسلوبهای بیان در هر زبانی از جمله عربی است که قران نیز با زبان قوم برای بیان معارف و احکام خود فراوان از آن بهره گرفته است
مفسران اسلامی هم از آغاز به این اسلوب بیانی و تحلیل آن توجه ویژه و جدی نشان داده اند و با رواج مباحث مربوط به اعجاز قران برخی مفسران تشبیهات قران را از مهمترین اعجاز بلاغی ان معرفی کرده و این توجه و تامل مبدا خلق آثار گرانسنگی در عالم اسلام کردیده استدر قرن 5 ابن البندار بغدادی به تالیف کتابی مستقل در تشبیهات قران با عنوان *الجمان فی التشبیهات القران* دست زده و همه تشبیهات قران را سوره به سوره در ان گرد اورده است البته نگارنده کتاب تشبیهات قرانی این موضوع را تایید نمیکند
بجز این کتاب مستقل دانشمندان متقدم و متاخر در کتابهای اعجاز قران، کتب بلاغی، علوم قرانی و تفاسیر از تشبیه و اقسام و نمونه های قرانی بحث کرده و حتی بعد از سکاکی در نخستین ردیف علم بیان قرار گرفته است
گرچه مبحث تشبیهات اولین قسمت از مباحث فن بیان است اما از نظر بلاغت و ظرافت در بیان کردن *ما فی الضمیر* در رتبه چهارم قرار دارد بدین معنی که بلیغترین سخن ان است که بصورت کنایه القا شود و پس از ان مجاز مرسل و در مرتبه سوم استعاره و در پایین ترین مرتبه بلاغت، تشبیه است
با این حال در تشبیه لطافتها و زیباییهایی هست که کلام را در نظر مخاطب دلپذیر و دلنشین و مخاطب را نسبت به پذیرش ان راغب میسازد
روشن ساختن مزایای کلام و نزدیک کردن مفهوم ان به ذهن مخاطب از دیگر مزایای تشبیه است
البته تشبیه در موارد متعددی بکار میرود و کیفیت ان نیز به دایره اگاهی شخص بستگی دارد هر چند غرض استفاده کننده از تشبیه مورد بخصوصی است ولی در تشخیص ان اختلاف نظرهایی دیده میشود لذا مطالعه دقیق فن تشبیه توصیه میش quran...
ادامه مطلبما را در سایت quran دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : bamir-musavif بازدید : 7 تاريخ : يکشنبه 2 بهمن 1401 ساعت: 15:52